Bão Kajiki Ảnh Hưởng Tới Vận Tải Bắc Nam Đường Bộ: Doanh Nghiệp Cần Lưu Ý Gì?

 

1. Tổng quan về bão Kajiki

Bão Kajiki là một trong những cơn bão nhiệt đới mạnh hình thành trên biển Đông, di chuyển phức tạp và ảnh hưởng trực tiếp đến khu vực miền Trung – nơi được xem là “trục xương sống” của vận tải Bắc Nam đường bộ. Với lượng mưa lớn, gió giật mạnh và nguy cơ sạt lở, ngập úng, bão Kajiki đã khiến nhiều tuyến quốc lộ huyết mạch bị tê liệt.

2.Ảnh hưởng của bão Kajiki tới vận tải Bắc Nam đường bộ

1) Tắc nghẽn giao thông: “nút thắt cổ chai” trên trục huyết mạch

Cơ chế gây tắc: Mưa lớn kéo dài làm ngập cục bộ mặt đường; gió giật mạnh khiến lực lượng chức năng phải hạn chế hoặc tạm ngưng lưu thông xe tải nặng qua các đoạn dốc, đèo; sạt lở mái taluy gây chặn làn; tai nạn thứ cấp do trơn trượt khiến ùn tắc dây chuyền.
Khu vực nhạy cảm: Các đoạn qua miền Trung (nhiều đèo dốc, suối cạn – ngầm tràn), các “điểm trũng” trên QL1 và đường Hồ Chí Minh; lối ra vào khu công nghiệp/kho hàng gần sông, cửa xả thoát nước yếu.
Biểu hiện thực địa:

• Tốc độ khai thác đội xe giảm mạnh, thời gian chờ tại các điểm kẹt (queue time) kéo dài.

• Nhiều phương tiện buộc đi đường vòng (vượt cung) để tránh ngập/sạt lở.

• Năng suất mỗi đầu xe/ca giảm; kế hoạch điều độ phải đảo tuyến liên tục.
  Hệ quả: Một chuyến Bắc – Nam vốn chạy thẳng có thể phải chia chặng, dừng trú mưa, dẫn đến dịch chuyển toàn bộ lịch trình ngày kế tiếp.

Gợi ý vận hành để giảm tắc:

• Thiết lập bản đồ “điểm nghẽn theo mưa” (đèo, cầu, hầm, ngầm tràn) và lộ trình thay thế ưu tiên.

• Tăng tần suất cập nhật hiện trường từ tài xế (ảnh/video ngắn) vào nhóm điều độ.

• Xác định ngưỡng dừng vận hành (mực nước, sức gió, cảnh báo sạt lở) – khi chạm ngưỡng, chủ động dừng tại trạm dừng an toàn đã định vị sẵn.

2) Chậm trễ giao hàng: đứt gãy SLA và hiệu ứng “núi việc” ở kho bãi

Nguyên nhân trễ giao hàng:

• Tắc nghẽn và đường vòng: Mưa lớn khiến nhiều tuyến đường bị ngập, doanh nghiệp buộc phải đi đường vòng, làm tăng thời gian di chuyển.

• Điểm dừng trú mưa: Xe tải, container phải tạm dừng ở các điểm an toàn, dẫn đến bể lịch nhận – trả hàng.

• Khung giờ cố định ở kho bãi: Nhiều kho áp dụng cửa sổ nhận hàng cứng nhắc, chỉ cần chậm vài giờ là dễ lỡ lượt, tạo hiệu ứng dồn ứ.

Hệ lụy cho chuỗi cung ứng:

• Cross-dock dồn ứ: Các chuyến LTL (Less-than-Truckload) không kịp về kho, dây chuyền gom – nối chuyến bị tắc nghẽn.

• Quay đầu phương tiện chậm: Container/truck rỗng không quay về kịp, thiếu xe cho lô hàng tiếp theo.

• Giảm SLA/OTD: Các chỉ số cam kết giao hàng đúng hạn (SLA – Service Level Agreement, OTD – On-time Delivery) sụt giảm, ảnh hưởng trực tiếp đến KPI chất lượng dịch vụ và uy tín hợp đồng.

Khía cạnh pháp lý – thương mại:
Khi giao hàng trễ, doanh nghiệp dễ đối mặt với khiếu nại, yêu cầu giảm phí hoặc phạt vi phạm. Nếu hợp đồng không quy định rõ trường hợp bất khả kháng do thiên tai, đơn vị vận tải sẽ chịu áp lực lớn cả về chi phí lẫn uy tín.

Gợi ý vận hành để giảm trễ:

• Xây buffer thời gian: Căn cứ mức cảnh báo mưa bão để cộng thêm “đệm” trong lịch trình, minh bạch ngay trong báo giá với khách.

• Đàm phán trước với kho/khu công nghiệp: Xin mở rộng khung giờ nhận hàng khi có cảnh báo bão.

• Ưu tiên lô hàng quan trọng: Chuyển trước các đơn FTL “time-critical”, phần LTL còn lại có thể gom sau bão.

• Thông báo chuẩn cho khách hàng: Chuẩn bị sẵn template thông tin chậm trễ, giúp khách nắm tình hình kịp thời, duy trì niềm tin và có bằng chứng minh bạch khi phát sinh tranh chấp.

3) Chi phí tăng cao: đường vòng – nhiên liệu – nhân công – cơ hội

Thành phần đội chi phí:

• Đường vòng & dừng trú → thêm km, thêm giờ → tiêu hao nhiên liệu tăng; lốp/phanh hao mòn nhanh.

• Làm thêm giờ (overtime) cho tài xế/điều độ/kho để kịp “xả hàng” sau bão.

• Lưu kho/lưu bãi phát sinh khi không kịp trả/nhận theo lịch; chi phí bảo quản nếu hàng nhạy ẩm.

• Chi phí cơ hội: xe “nằm chờ” khiến vòng quay phương tiện giảm, doanh thu/ngày/xe sụt giảm.
  Công thức ước tính nhanh (gợi ý cho báo giá):

Tổng chi phí chuyến = (Km thực tế × Mức tiêu hao × Giá nhiên liệu) + Phụ phí đường vòng + (Giờ phát sinh × Đơn giá nhân công) + Lưu kho/bãi (nếu có) + Phụ phí thời tiết (Weather Surcharge).

Gợi ý kiểm soát chi phí:

• Công bố và áp dụng Weather Surcharge minh bạch khi có cảnh báo bão (kèm tiêu chí kích hoạt).

• Dùng điều độ động (dynamic routing) để giảm km rỗng, gom tuyến cùng khu vực khi “trời hửng”.

• Chia slot giao hàng theo ưu tiên (hàng lạnh, hàng dễ ướt, hàng khẩn) để giảm rủi ro phạt trễ.

• Kiểm soát áp suất lốp, phanh, gạt mưa, đèn trước – trong – sau chuyến để giảm hao mòn bất thường.

4) Nguy cơ mất an toàn: phương tiện – hàng hóa – con người

Rủi ro thường gặp:

• Ngập nước/thủy kích gây hư hỏng động cơ; phanh giảm hiệu quả do ướt; trơn trượt, gió ngang dễ lạng lái.

• Sạt lở/cây đổ bất ngờ; tầm nhìn kém do mưa lớn, đêm tối; ngập nắp cống gây sụt lún cục bộ.

• Hàng nhạy ẩm (giấy, gỗ, điện – điện tử, dệt may) dễ giảm chất lượng nếu thấm nước.
  An toàn cho người & tài sản:

• Quy định tốc độ & khoảng cách an toàn riêng trong mưa bão; không vượt ngầm tràn, không cố “lội nước”.

• Trang bị tối thiểu: áo phản quang, tam giác/cọc tiêu phản quang, đèn pin, dây kéo, ủng – găng cách điện, bạt phủ đạt chuẩn.

• Đào tạo kịch bản: dừng/trú đúng nơi; báo cáo định vị – hình ảnh; quy trình cứu hộ; đường lùi an toàn khi gặp điểm ngập/sạt.

• Bảo hiểm: rà soát điều khoản bảo hiểm hàng hóa & trách nhiệm dân sự; bổ sung điều khoản thiên tai (force majeure) để giảm thiểu rủi ro tài chính.

5) Checklist hành động “ngay & luôn” cho doanh nghiệp vận tải

1. Kích hoạt quy trình mùa mưa bão: phân công trực 24/7 cho điều độ & an toàn.

2. Lập bản đồ điểm xung yếu theo mưa (đèo, cầu, ngầm) + lộ trình vòng đã duyệt trước.

3. Ngưỡng dừng vận hành rõ ràng (mực nước, sức gió, cảnh báo sạt) – quyết định tập trung, tránh “cố chạy”.

4. Buffer giao hàng & thứ tự ưu tiên đơn; thống nhất trước với khách trong xác nhận đơn.

5. Chuẩn bị vật tư chống ướt (bạt, dây ràng, pallet nhựa, túi hút ẩm) cho nhóm hàng nhạy ẩm.

6. Tăng tần suất bảo dưỡng nhanh: gạt mưa, phanh, lốp, đèn, ắc quy.

7. Bản tin khách hàng theo giờ (SMS/Zalo/email) về vị trí xe – ETAs mới – ảnh hiện trường.

8. Hậu bão: “xả hàng an toàn” theo khung giờ mở rộng, điều bổ sung xe rỗng, chia ca OT hợp lý.

3. Giải pháp ứng phó của doanh nghiệp vận tải

Để đảm bảo hàng hóa lưu thông an toàn trong mùa mưa bão, đặc biệt là bão Kajiki, các doanh nghiệp vận tải Bắc Nam cần triển khai nhiều giải pháp chủ động và linh hoạt.

Trước hết, theo dõi sát sao dự báo thời tiết từ Trung tâm khí tượng thủy văn là bước quan trọng để có kế hoạch di chuyển hợp lý. Việc nắm bắt thông tin kịp thời giúp doanh nghiệp chủ động điều chỉnh lộ trình, tránh những khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề như sạt lở, ngập lụt hoặc tắc nghẽn giao thông.

Thứ hai, cần linh hoạt thay đổi tuyến đường khi có sự cố bất khả kháng. Doanh nghiệp nên ưu tiên những tuyến ít ngập úng, có hệ thống giao thông đảm bảo lưu thông và phối hợp với các đơn vị liên quan để cập nhật tình hình thực tế.

Song song đó, việc tăng cường bảo dưỡng và kiểm tra phương tiện trước khi xuất phát là yếu tố then chốt. Các bộ phận quan trọng như phanh, lốp, hệ thống điện, động cơ cần được kiểm tra kỹ lưỡng nhằm giảm thiểu rủi ro hỏng hóc dọc đường, đảm bảo an toàn cho cả hàng hóa lẫn tài xế.

Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng nên chủ động thông báo kịp thời cho khách hàng về tình hình vận chuyển và dự kiến thời gian giao hàng. Việc này không chỉ giúp tránh hiểu lầm mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp, giữ vững uy tín và tạo niềm tin lâu dài với đối tác.

Cuối cùng, một số doanh nghiệp lớn còn xây dựng kế hoạch dự phòng như hợp tác với nhiều đơn vị vận tải khác nhau, chuẩn bị kho lưu trữ tạm thời tại các đầu cầu giao thông hoặc triển khai ứng dụng công nghệ để giám sát hành trình. Đây được xem là giải pháp bền vững giúp doanh nghiệp giảm thiểu thiệt hại và duy trì hoạt động ổn định ngay cả trong điều kiện khắc nghiệt.

4. Kết luận

Bão Kajiki là lời nhắc nhở mạnh mẽ về sự tác động của thiên tai đối với vận tải Bắc Nam đường bộ. Các doanh nghiệp cần có kế hoạch dự phòng, chuẩn bị phương án ứng phó nhằm hạn chế tối đa thiệt hại và đảm bảo an toàn hàng hóa.

👉 Công ty Vận tải Sài Gòn Tiến Phát luôn đồng hành cùng khách hàng, cam kết cung cấp dịch vụ vận tải Bắc Nam an toàn – nhanh chóng – uy tín, kể cả trong mùa mưa bão.

Vận tải Sài Gòn Tiến Phát
Địa chỉ: Số 13, QL1A, Thới An, Quận 12, TPHCM
Liên hệ : 0979811873
Email: [email protected]
Website: saigontienphat.com